Odzyskiwanie jak największej ilości substancji i energii jest jednym z kluczowych celów, jakie przyświecają współczesnej gospodarce i polityce. System rekuperacji – czyli wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła – jest niewątpliwie jednym z narzędzi, które ma wspomóc budownictwo pasywne. Jak rekuperacja wpływa na zapotrzebowanie energetyczne obiektu?
Budownictwo pasywne a system rekuperacji
Nie da się stworzyć obiektu, w której jednej z głównych ról nie pełniłaby wentylacja. Rekuperacja jest jednym z systemów wentylacyjnych, które oprócz pełnienia standardowej roli wentylacyjnej – czyli zapewnienia cyrkulacji powietrza zużytego i jego wymiany na powietrze świeże – umożliwia skorzystanie z energii cieplnej powietrza ogrzanego i usuwanego z wnętrz do ogrzania nim powietrza, jakie wtłaczane jest do pomieszczeń. Ta właściwość rekuperacji jest szeroko wykorzystywana przy tworzeniu domów w standardzie passive hause. Jak działa rekuperacja i dlaczego ma aż taką wartość dla budownictwa pasywnego?
Rekuperacja jako źródło oszczędności energetycznej
Rekuperacja jako jedyny obecnie system wentylacyjny jest w stanie zniwelować straty ciepła, jakie generowane są przy standardowych systemach wentylacyjnych (wentylacja grawitacyjna, wentylacja mechaniczna nawiewno – wywiewna). Przy zastosowaniu standardów budownictwa pasywnego – czyli wysokiej klasy szczelności drzwi, bram garażowych i okien oraz wysokiemu stopniu ocieplenia budynku przez zastosowanie izolacji elewacji, przestrzeni poddasza czy strychu – a tym samym zminimalizowaniu innych – niż powodowane przez cyrkulację powietrza – strat ciepła, możliwe jest znaczne zmniejszenie kosztów ogrzewania domu. Rekuperacja bowiem jako system wentylacji z odzyskiem ciepłą, pozwala na dogrzanie powietrza wtłaczanego, co redukuje konieczność jego późniejszego ogrzewania.
Jaki rekuperator zoptymalizuje efektywność energetyczną?
Na jaki poziom oszczędności można liczyć? Nie każdy rekuperator zapewnia tą samą wydajność odzysku ciepła. W zależności od wymiennika ciepłą, jaki zastosowany został w danym rekuperatorze, możliwe jest uzyskanie odzysku na poziomie:
- 50-70% – w rekuperatorze z wymiennikiem krzyżowym,
- niemal 95 % – w rekuperatorze z wymiennikiem przeciwprądowym,
- od 70 do 85% – w rekuperatorze wyposażonym w wymiennik obrotowy i
- 85-95% – w rekuperatorze z wymiennikiem entaliptycznym.
Podczas wyboru koniecznym jest porównanie zysków przewidzianych w przyszłości do kosztów, bowiem wysokiej skuteczności wymienniki stanowią zdecydowanie większą inwestycję.
Efektywność energetyczna budynku – jak ją zmaksymalizować?
Z uwagi na konieczność dostarczenia energii elektrycznej dla funkcjonowania rekuperacji, może ona postrzegana być jako jedno z dodatkowych źródeł kosztów. Nic jednak bardziej mylnego. W dobie wszechobecnych systemów fotowoltaicznych doposażonych w magazyny energii, stała praca systemu rekuperacji może całkowicie oparta być o darmowy prąd produkowany przez fotowoltaikę. Tym samym system rekuperacji może zdecydowanie zmniejszyć zapotrzebowanie energetyczne konieczne do ogrzewania budynku – przez zredukowanie różnicy między temperaturą powietrza wtłaczanego a temperaturą powietrza, do jakiej ma powietrze zostać nagrzane, by zapewnić komfortowe warunki przebywania w obiekcie.
Dom zeroemisyjny i zeroenergetyczy – czy ta wizja jest osiągalna?
Czy rekuperacja może przyczynić się do takiego zwiększenia efektywności energetycznej budynku, by stał się on niemal zeroenergetyczny? Niewątpliwie jest ona jednym z warunków koniecznych. Zmniejsza bowiem znacząco zapotrzebowanie na dogrzewanie powietrza wtłaczanego do obiektu, a tym samym redukuje ilość energii, jaka konieczna jest do wyprodukowania ciepła. Przy zastosowaniu połączenia systemu rekuperacji, ogrzewania pompą ciepła i ich zasilania z użyciem fotowoltaiki z magazynem energii, możliwe jest osiągnięcie standardu domu pasywnego, który nie generuje szkodliwych emisji oraz zachowuje standardy zeroemisyjności.
Zastosowanie możliwości, jakie daje rekuperacja w budownictwie pasywnym, jest niewątpliwym kluczem do zmniejszenia zarówno zapotrzebowania energetycznego, jak i emisyjnego nieruchomości. Umożliwia bowiem wykorzystanie energii, która bezpowrotnie zostałaby utracona i niezbędne byłoby jej ponowne wygenerowanie.